Commodore 64 Tarihçesi
Posted on: December 1st, 2025 by ufukcingay

Çeviri:Ufuk ÇINGAY

Vic 20 Nasıl Commodore 64 oldu (Alıntıdır)

UltiMax makinesi (diğer adıyla VIC-10)Commodore VIC-20’nin başarısının ardından Commodore, iki yeni model tasarlamaya karar verdi: VIC-30 (daha sonra Commodore 64 olarak yeniden adlandırıldı) ve Commodore 64’ün oldukça basitleştirilmiş bir versiyonu olan VIC-10. Burada bu iki modelin farklarını bulabilirsiniz.VC-10’u tanıtan bir Alman reklamını tarayan Thomas Hechelhammer’a özel teşekkürlerimi sunarım. Reklamda Ultimax’ın 1982’nin sonlarında piyasaya çıkacağı belirtiliyor. Yaklaşık aynı zamanda Commodore 64 de piyasaya sürüldü.Nick S Bensema (nickb@primenet.com) comp.emulators.cbm’de şu bilgileri paylaştı:1983 tarihli bilgisayar kitaplarından birinde okuduğum bir şey Commodore MAX idi. Commodore’un 595 dolarlık fiyatına karşılık, bu bilgisayar 180 dolara satılıyordu. MAX için üretilen oyun kartuşları, evet, MAX İÇİN ÜRETİLEN, C64’te çalışıyordu. Tam özelliklerini hatırlamıyorum, ama çok fazla belleği yoktu ve klavyesi de kalitesizdi. Bir hafta önce okuduğumda kadar bu bilgisayarı hiç duymamıştım.Evet, Commodore 64 gerçekten o kadar pahalıydı, çünkü 1982’de Noel pazarı için piyasaya sürülmüştü. Commodore’un perakende mağazalar için yazdığı Noel demosunda fiyatı görebilirsiniz.Nick’in makalesinin devamı olarak, aşağıdaki bilgileri paylaştım:Evet, Commodore 64 (ve hatta C128) UltiMax kartuşlarını kullanmak için UltiMax moduna sahiptir. -GAME hattını düşük seviyeye çekip diğer bankacılık hattı olan -EXROM’u olduğu gibi bıraktığınızda, C64 UltiMax moduna geçer. ftp://ftp.funet.fi/pub/cbm/firmware/computers/c64/pla.txt adresinden de görebileceğiniz gibi, bu modda bellek haritaları aşağıdaki gibidir:

addr CPU VIC-II —- — —— 0000 RAM RAM 1000 – RAM2000 – RAM3000 – ROMH4000 – RAM5000 – RAM6000 – RAM7000 – ROMH 8000 ROML RAM 9000 ROML RAMA000 – RAMB000 – ROMHC000 – RAMD000 I/O RAME000 ROMH RAMF000 ROMH ROMH

Gördüğünüz gibi, bu yapılandırmada sadece 4k RAM vardır. “-” ile işaretlenmiş alanlar, $de00-$dfff I/O alanı gibi açık adres alanıdır. LORAM, HIRAM ve CHAREN bellek bankalama sinyalleri bu modda hiçbir etkiye sahip değildir, ancak video yongası bankalama bitleri VA14 ve VA15 etkilidir. Bir trivia notu olarak, UltiMax modu, video yongasının herhangi bir harici belleğe erişebildiği tek moddur.Elbette, geçerli hiçbir UltiMax kartuşu video belleğini bankalamaz veya $1000’in üzerindeki herhangi bir belleği kullanmaz, çünkü işlemci bu belleklere erişemez.UltiMax makinesinin donanımı ne durumda? Benim tahminim, 4k RAM, 6502 işlemci (çünkü 6 bitlik I/O portu hiçbir şey için gerekli değildir), bir CIA (dd00 CIA gerekli değildir) ve ROM olmadığı yönündedir. Aslında, C64 bile dd00 CIA olmadan çalışır; sadece 2. CIA gerektiren hiçbir şey yapamazsınız.Ancak en pahalı yongalar olan VIC-II ve SID mutlaka vardı. UltiMax’ın (veya Max makinesinin veya VIC-10’un (C64 VIC-30 olurdu)) 16k RAM’e sahip olacağına dair raporlar gördüm, ancak bu pek mantıklı gelmiyor.MAX’ın bir klavyesi olduğunu yazmışsınız. O zaman makinenin KERNAL ve BASIC ROM’u olmalıydı, ama yine de işlemcide herhangi bir bellek bankası bitine ihtiyaç duymazdı. Ancak kaset sürücüsünü çalıştırmak için 6510 ve onun I/O portuna ihtiyaç duyardı.UltiMax makinesi olan varsa, lütfen video yongasının revizyon numarasını bana bildirin. Bildiğim en eski video yongası, 4282’den bir NTSC-M 6567 R5 6A’dır (bana aittir).Daha sonra, VIC-10, diğer adıyla Vickie şematik diyagramını edindim. Ne yazık ki şematik diyagramın kalitesi çok kötü, bu yüzden taramaya karar vermedim. Ancak, Ruud Baltissen tarafından kötü fotokopiden yeniden üretilen VIC-10 şematik diyagramını görüntüleyebilirsiniz. Commodore 64’ten farklılıkları burada özetleyeceğim:$dd00 adresindeki 2. 6526 CIA eksikKullanıcı bağlantı noktası, seri bağlantı noktası ve NMI kaynağı yok4kB SRAM (2128 yongada)6566 video yongasıYalnızca NTSC-MÇoklayıcı olmayan adres veriyolu82S100 yerine 6703 PLABankacılık sinyalleri: CS SID, CS UPROM, CS LOROM, CS EXRAM, CS VIC, CS ZERO RAM (2128 için), CS CLR RAM (2114 renkli RAM için)Renkli RAM’in veri veriyolunu işlemci veriyoluna bağlarİki kristal8000000 Hz nokta saatiVeriyolu saati tam olarak 1 MHz (C64 KERNAL R1 tarafından RS-232 zamanlama tabloları için varsayılmıştır)Video satırı zamanlaması, diğer Amiga öncesi Commodore’lardan farklı olarak standarda uygundur (tam olarak 64盗)14318181 Hz renk saati (NTSC-M için)Kartuş bağlantı noktası-ROMH, CS UPROM olarak adlandırılır, -ROML, CS LOROM olarak adlandırılır, -I/O1, CS EXRAM olarak adlandırılırDOTCLOCK, P0 (6510’dan) ile değiştirilir-I/O2, SP (6526’dan) ile değiştirilir-DMA, CNT (6526’dan) ile değiştirilmiştir-NMI, -EXROM ve -GAME de farklıdır (belki bağlı değildir)Klavye konektörüMuhtemelen chiclet tarzı klavyeRESTORE sinyali yoktur“Anahtar” kontağı konektörün farklı tarafındadır.Klavye için +5V güç yoktur

Comments are closed.